Lợn Piétrain (lợn Pietrain hay lợn Pi) là một trong những giống lợn tốt và cho tỷ lệ nạc cao hàng đầu, nên rất được thế giới ưa chuộng. Giống “lợn lực sĩ” này có nguồn gốc từ làng Piétrain, vùng Wallon, Brabant, vương quốc Bỉ. Hiện nay, lợn Pietrain đã được nhập khẩu và nhân giống tại nhiều quốc gia như Mỹ, Anh, Canada, Pháp,… và cả Việt Nam.
Nguồn gốc của lợn Piétrain
Giống lợn Piétrain có nguồn gốc từ ngôi làng Piétrain thuộc vương quốc Bỉ. Hiện nay, vẫn chưa bằng chứng chính xác về thời điểm xuất hiện của loài vật này. Theo nhiều nghiên cứu và các tài liệu ghi chép lại, lợn Piétrain phổ biến tại Bỉ vào khoảng năm 1950 – 1951.
Không chỉ nổi tiếng tại Bỉ, Piétrain còn vật nuôi quan trọng của nhiều quốc gia như Mỹ, Pháp, Canada,… Trong đó, cộng hòa liên bang Đức vô cùng ưa chuộng giống lợn này. Bởi người ta có thể tạo ra những miếng thịt xông khói chất lượng với các đường vân mỡ mịn.
Đặc điểm ngoại hình của lợn Piétrain
Piétrain sở hữu những đặc điểm điển hình của một giống lợn siêu nạc.
- Màu sắc: da màu trắng, xen lẫn với các đốm đen và xám to, rõ.
- Thân hình trụ dài, lưng rộng.
- Hai cơ thăn phát triển, tạo thành rãnh lớn giữa lưng chảy dài từ vai đến xuống gần mông.
- Cơ bắp phát triển tốt và lộ rõ. Đùi to, mông và vai nở.
- Phần đầu to vừa phải.
- Mõm ngắn, thẳng.
- Hai tai đứng, có kích thước nhỏ.
- Chân ngắn, thẳng.
- Đuôi ngắn, uốn cong hình lò xò.
- Bụng thon, có chỗ trông hóp lại, ít mỡ.
Đặc điểm năng suất của lợn Piétrain
Piétrain là giống lợn siêu nạc cho năng suất cao, tăng trưởng nhanh. Sau 6 tháng nuôi, lợn có thể đạt đến 100kg/ con. Lợn đực trưởng thành có trọng lượng lên đến 270 – 350kg/con. Lợn cái có trọng lượng khoảng 220 – 250kg/con.
Tỷ lệ cho nạc của Piétrain thuộc hàng cao nhất thế giới, với khoảng 60 – 62%, có thể lên đến 65%. Dăm bông phát triển, ít vân mỡ, độ dài mỡ lưng chỉ khoảng 10mm.
Sức sinh sản của lợn Piétrain
Lợn nọc Pietrain là những “nhà sản xuất” tốt, với nồng độ tinh trùng cao, khoảng 250 – 290 triệu tinh trùng/ ml. Tuy nhiên, lợn nái lại không thích hợp để “làm mẹ”. Lượng sữa ít, không giỏi giữ con và tuổi sinh sản chậm. Pietrain nái bắt đầu lứa đẻ đầu tiên vào giai đoạn khoảng 428 ngày tuổi, chậm hơn so với lợn Yorkshire khoảng 366 ngày tuổi.
Mỗi năm đẻ khoảng 1.8 lứa. Số con bình quân mỗi lứa thấp, chỉ khoảng 8 – 10 con/ lứa. Do đó, lợn Piétrain thường chọn để đẻ con nuôi lấy thịt.
Ưu, nhược điểm của lợn Piétrain
Ưu điểm:
- Ngoại hình đẹp, thon gọn, cơ bắp lộ rõ.
- Khả năng chuyển đổi thức ăn tốt cho thịt nhiều.
- Tỷ lệ nạc nhiều, dăm bông phát triển.
- Ít vân mỡ, lớp mỡ chỉ dày khoảng 10mm.
- Tính tình hiền lành, ôn hòa, có thể nuôi chung với các vật nuôi khác.
Nhược điểm:
- Vì là giống lợn siêu nạc nên Piétrain có nhu cầu dinh dưỡng khá cao.
- Khả năng thích nghi kém. Lợn dễ bỏ ăn, ốm hoặc mắc các bệnh về tiêu hóa, hô hấp, sinh sản,… nếu điều kiện thời tiết quá nóng, quá lạnh, quá ẩm.
- Nhạy cảm với các tác động xung quanh, nhút nhát, sợ hãi. Một mũi kim tiêm phòng chạm vào cũng có thể làm lợn ngưng ăn. Khi đem đi lò mổ thì sợ hãi, lo lắng, khiến cho thịt bị nhão, nhạt màu, giảm pH, không còn thơm ngon.
- Lợn Piétrain cổ điển rất nhạy cảm với stress, tim yếu, rất dễ bị vỡ do các tác động, hoạt động mạnh mẽ, như tiếng pháo nổ, tiếng còi xe, vận chuyển đường xa,… Đây là đặc tính “xấu” do gen Halothane quy định.
Điều kiện chăn nuôi của lợn Piétrain
Piétrain là một giống lợn “khó tính”. Chúng có khả năng thích nghi kém, dễ bị mắc bệnh, không chịu được thời tiết quá nóng ẩm, quá lạnh và rất nhạy cảm với stress, khiến chất lượng thịt dễ bị biến đổi. Do đó, lợn Piétrain thuần chủng rất khó được thuần hóa ở hộ gia đình hoặc trang trại nuôi nhỏ, lẻ.
Giống Pietrain được nhập khẩu từ Bỉ về Việt Nam vào năm 1993. Hiện nay, chúng đã được lai tạo thành nhiều dòng khác nhau để cải thiện chất lượng thịt và nâng cao tỷ lệ nạc, giúp người dân dễ nuôi hơn. Đặc biệt, giống lợn Piétrain kháng stress đã được lai tạo thành công và bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn đưa vào danh mục Vật nuôi quốc gia được phép sản xuất kinh doanh tại Việt Nam.
Điều kiện nuôi nhốt:
- Chuồng ấm, sạch sẽ.
- Ánh sáng tốt, hệ thống thông gió đảm bảo, tránh gió lùa.
- Đảm bảo có đủ chỗ ăn và chỗ nghỉ ngơi cho lợn.
- Đảm bảo cung cấp nước uống đầy đủ 24/24.
- Tránh thay đổi điều kiện nuôi nhốt để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của vật nuôi.
Chế độ dinh dưỡng:
Lợn Piétrain có yêu cầu dinh dưỡng cao. Người nuôi cần cung cấp đầy đủ Protein, calo và các loại vitamin cho vật nuôi. Khẩu phần ăn hằng ngày gồm các phụ phẩm nông nghiệp, thịt, sữa, khoai tây, rau xanh, ngũ cốc,…
Tuy nhiên, nếu bạn bổ sung quá nhiều ngũ cốc sẽ làm giảm tăng trọng mỗi ngày của lợn, do không có đủ nguồn protein để chuyển hóa. Thay vào đó, người nuôi cần phải bổ sung thêm phốt pho, muối, bột cá, dầu ăn,… vào bữa ăn của lợn, để đảm bảo cung cấp đầy đủ vitamin.
Lợn con mới sinh ra cần phải được bổ sung thêm dinh dưỡng kể từ ngày thứ hai. Lợn nái tiết sữa kém, nên người nuôi cần phải cung cấp thêm sữa chua, sữa nguyên kem,… để đảm bảo dinh dưỡng cho đàn con.
4 điều có thể bạn chưa biết về giống lợn Piétrain
Piétrain là giống vật nuôi đặc biệt của nhiều nhà nông trên thế giới. Giống lợn này không chỉ cho tỷ lệ thịt cao, mà còn mang đến nhiều bất ngờ cho người nuôi.
Lợn Piétrain – “Lực sĩ mong manh”
Nếu vị á thần Asin trong thần thoại Hy Lạp có mình đồng da sắt, tim gấu, gan sư tử, chân người khổng lồ, nhưng lại có gót chân của người phàm, dễ bị xuyên thủng. Thì lợn Pietrain cũng có cơ bắp cuồn cuộn, căng tràn sức sống như một lực sĩ, nhưng lại có trái tim mong manh dễ vỡ.
Một nhược điểm của Pietrain chính là tim yếu, do đoạn gen Halothane quy định. Do đó, loài vật này rất nhạy cảm với stress và các hoạt động mạnh. Người ta đã giải phẫu và phát hiện tim chúng bị vỡ mỗi khi sợ hãi hoặc chịu tác động mạnh từ môi trường bên ngoài.
Nga không “ưa chuộng” lợn Piétrain
Pietrain có ngoại hình đẹp mắt, tỷ lệ nạc cao, nhưng không phải lúc nào vật nuôi này cũng được đón nhận. Ở Nga, loài lợn này không được nuôi phổ biến do bất lợi về điều khí hậu, các vấn đề chăm sóc và nuôi nhốt. Theo quy định, Piétrain sẽ được lai tạo để cải thiện nguồn gốc và tiến hành nuôi các con lai. Trong sổ đăng ký nhà nước của Liên bang Nga cũng không có tên của giống lợn này.
Việt Nam – Quốc gia duy nhất chuyển giao phối giống lợn Piétrain kháng stress thành công
Trong một dự án hợp tác Việt – Bỉ, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã được đại học Liège của Bỉ chuyển giao công nghệ phối giống lợn Pietrain kháng stress. Theo đó, giống lợn này không bị stress, vỡ tim hay giảm chất lượng thịt khi mang đi giết mổ, nghe thấy tiếng ồn và chịu được thời tiết nóng, rét.
Tuy nhiên, thế hệ con sinh ra vẫn có 5% còn gen “sợ hãi”. Tuy nhiên, các nhà khoa học Việt Nam đã tiến hành cắt cụt đuôi của chúng để phân tích gen để tìm ra và loại bỏ thành công, chỉ giữ lại những con “không sợ hãi”. Đồng thời, Việt Nam trở thành 1 trong 5 quốc gia được Bỉ chuyển giao công nghệ phối giống lợn Pietrain kháng stress thành công.
Lợn Piétrain kháng stress Việt Nam vượt trội hơn của Bỉ
Nhằm mục đích tìm ra những giống vật nuôi tốt nhất, các công ty, trang trại chăn nuôi Việt Nam đã không ngừng cải tiến giống lợn Pietrain âm tính với stress. Một nghiên cứu của xí nghiệp chăn nuôi Đồng Hiệp, Hải Phòng đã được đăng tải trên tạp chí Animal Production Science cho thấy sự vượt trội của Pietrain “dòng mới”.
Thí nghiệm được thực hiện trên 12 con nái và 5 con đực nhập khẩu từ Bỉ, 29 con nái và 12 con đực được lai tạo tại Việt Nam. Kết quả cho thấy, con đực Việt Nam cho lượng tinh trùng nhiều hơn so với giống Bỉ. Lợn nái “Pietrain Việt Nam” có thời gian mang thai nhiều hơn so với lợn nái Bỉ. Tuy nhiên, tỷ lệ sống cao hơn và khối lượng con sau cai sữa nặng hơn.
Trưởng phòng dự án và xây dựng chuồng trại chăn nuôi
Có hơn 6 năm kinh nghiệm trong ngành Chăn nuôi Thú Y