Hôm nay, Thái Bình Dương sẽ cùng bà con khám phá mô hình nuôi chim cút đẻ trứng với những bí quyết kỹ thuật và cách tính chi phí tối ưu, giúp tận dụng hiệu quả vốn đầu tư, tiết kiệm chi phí và mang lại lợi nhuận ổn định. Đây sẽ là hướng dẫn thiết thực cho những ai muốn bắt đầu chăn nuôi cút một cách thông minh và bền vững.
Mô hình nuôi chim cút lấy trứng hiệu quả
Các mô hình nuôi chim cút phổ biến hiện nay
Hiện nay, có hai mô hình nuôi chim cút lấy trứng chính, mỗi mô hình có ưu nhược điểm riêng:
1. Nuôi thả vườn lấy trứng
- Ưu điểm:
- Chi phí đầu tư thấp, tận dụng diện tích đất sẵn có.
- Cút vận động tự do, ít stress, thịt săn chắc, trứng chất lượng cao.
- Giảm chi phí thức ăn nhờ kết hợp cho ăn tự nhiên như côn trùng, rau xanh, hạt ngũ cốc rơi trong vườn.
- Phân cút có thể dùng làm phân bón hữu cơ, tăng hiệu quả kép trong sản xuất nông nghiệp.
- Nhược điểm:
- Dễ bị thú dữ hoặc chim săn mồi tấn công nếu không có lưới bảo vệ.
- Cần quản lý kỹ về thức ăn bổ sung và kiểm soát sức khỏe đàn chim.
2. Nuôi chuồng lấy trứng
- Ưu điểm:
- Dễ kiểm soát môi trường, nhiệt độ, ánh sáng và thức ăn.
- Giảm rủi ro dịch bệnh và hao hụt do thú dữ.
- Dễ áp dụng cho nuôi quy mô lớn, đồng đều về năng suất trứng.
- Nhược điểm:
- Chi phí đầu tư ban đầu cao hơn do phải xây dựng chuồng trại chuẩn.
- Cút ít vận động, cần chú ý chăm sóc dinh dưỡng và quản lý môi trường để tránh stress.

Chuồng nuôi chim cút đẻ trứng
Một chuồng nuôi chuẩn giúp đàn cút khỏe mạnh, giảm stress và tăng năng suất trứng:
1. Thiết kế và kích thước chuồng
- Chuồng nên được xây dựng cao ráo, thoáng mát, có mái che để tránh nắng gắt và mưa trực tiếp.
- Kích thước chuồng tùy vào số lượng chim, trung bình:
- Mỗi con chim cần khoảng 250 – 300 cm² diện tích sàn.
- Đối với cút non, mật độ có thể cao hơn, nhưng khi cút vào giai đoạn đẻ cần đảm bảo đủ không gian.
- Chuồng nên có chòi trú và ổ đẻ bằng thùng xốp hoặc ổ rơm sạch, kín gió.

2. Mật độ nuôi hợp lý
- Mật độ quá dày gây stress, tăng nguy cơ dịch bệnh, giảm năng suất trứng.
- Khuyến nghị:
- 15 – 20 con/m² cho chuồng tầng.
- 10 – 12 con/m² cho chuồng một tầng, nuôi thả vườn.
3. Bố trí máng ăn và máng nước
- Máng ăn và máng nước phải đủ số lượng, phân bố đều để tránh cạnh tranh giữa các con.
- Cút cần nước uống 50 – 100ml/con/ngày, tiếp cận tự do sau mỗi bữa ăn.
Bà con có thể sử dụng các sản phẩm như tách hứng nước cho chim cút 1 quai ống vuông để đảm bảo vệ sinh và hạn chế lãng phí nước.
Bố trí chuồng trại và môi trường nuôi kích thích cút đẻ trứng
1. Ánh sáng
- Thời gian chiếu sáng chuẩn: 14 – 16 giờ/ngày.
- Tập trung ánh sáng vào buổi tối từ 18 – 22 giờ để kích thích cút đẻ.
- Cường độ: 1 – 1,5 W/m² cho chuồng kín; 2 – 4 W/m² cho chuồng thông thoáng.
2. Nhiệt độ và độ ẩm
- Nhiệt độ lý tưởng: 18 – 25°C.
- Nhiệt độ >30°C hoặc <5°C ảnh hưởng xấu đến năng suất trứng.
- Độ ẩm: 65 – 70%, không vượt quá 80% vào mùa đông.

3. Yếu tố môi trường khác
- Thông thoáng khí: Đảm bảo O₂ ≥ 21%, khí NH3 và H2S < 0,3%.
- Không gian yên tĩnh: Tránh tiếng ồn, động vật lạ làm cút giật mình, giảm tỷ lệ đẻ.
- An toàn: Chuồng cần chống mèo, chuột, rắn, rết. Lắp lưới B40 hoặc lưới mắt cáo bao quanh chuồng.
4. Vệ sinh và quản lý chuồng
- Dọn phân, thức ăn thừa hàng ngày.
- Phun thuốc sát trùng chuồng 1 lần/tuần, xung quanh 3 ngày/lần.
- Thay vỉ hứng phân và vệ sinh ổ đẻ định kỳ để duy trì môi trường sạch, giảm nguy cơ dịch bệnh.
Kỹ thuật nuôi chim cút đẻ trứng chi tiết
1. Chọn giống chim cút chất lượng
Chim cút giống tốt là yếu tố quyết định năng suất trứng và sức khỏe đàn.
Giống phổ biến
- Chim cút Nhật: năng suất cao, 380 – 420 quả trứng/năm/mái, tỉ lệ sống 85 – 90%. Chim sau khi hết đẻ trứng vẫn có thể bán thịt.
- Chim cút Mỹ: 123 – 129 quả/năm/mái, tỷ lệ sống 92 – 95%, thích hợp nuôi lấy thịt hơn lấy trứng.
Tiêu chí chọn chim
- Chim mái: khỏe mạnh, nhanh nhẹn, lông mượt, đầu thanh, xương chậu rộng, hậu môn nở, da hồng, trọng lượng cơ thể cao hơn chim cùng tuổi. Tránh chim dị tật, bệnh hoặc nguồn gốc không rõ ràng.
- Chim trống (chỉ cần khi nuôi làm giống): khỏe mạnh, lông mượt, thân gọn, đầu nhỏ, cổ ngắn, ngực nở, lông ngực vàng. Chim trống trên 6 tuần tuổi bắt đầu phát triển túi tinh và biết gáy.

2. Thức ăn cho chim cút đẻ trứng
Chim cút đẻ trứng cần chế độ dinh dưỡng cân đối để duy trì năng suất và sức khỏe.
Thành phần dinh dưỡng cần thiết
- Năng lượng (Kcal): 2800 – 2900 Kcal/kg thức ăn.
- Protein thô: 20%.
- Canxi: 2,5 – 4,5%.
- Photpho: 0,4%.
- Vitamin, khoáng chất: bổ sung qua premix hoặc ADE để tăng sức đề kháng.
Đặt mua sản phẩm máy ấp trứng và linh kiện
Nguyên liệu chính
- Tinh bột: ngô, cám gạo, đậu xanh.
- Protein: đậu tương, khô dầu lạc, khô dầu hướng dương, bột cá, bột thịt xương.
- Bổ sung: sỏi 1 – 2mm, vitamin, khoáng chất.
Phối trộn thức ăn
Có thể phối trộn theo công thức sẵn có hoặc tự tạo cám viên bằng máy ép cám để tiết kiệm chi phí và đảm bảo vệ sinh. Nguồn nguyên liệu nên bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát (15 – 20°C, độ ẩm 50 – 60%), kê cao khỏi nền đất 50cm, cách tường 20cm.
3. Cách cho chim cút ăn và uống
Cho ăn
- Lượng ăn: 20 – 25g/con/ngày, chia 2 lần.
- Điều chỉnh theo tỷ lệ đẻ:
- Tỷ lệ đẻ tăng nhanh → tăng lượng ăn tương ứng.
- Tỷ lệ đẻ giảm → giảm lượng ăn khoảng 10% để tránh chim béo phì, tích mỡ.
Cung cấp nước uống
- Nguồn: giếng khoan, giếng đào, nước máy, nước mưa; lọc sạch, khử clo.
- Lượng nước: 50 – 100ml/con/ngày, uống tự do sau mỗi lần cho ăn.
- Nước không quá nóng hoặc quá lạnh, đảm bảo vệ sinh.

4. Quản lý môi trường
Môi trường nuôi ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất trứng.
Nhiệt độ
- Chim con: 24 – 35°C.
- Chim mái đẻ: 18 – 25°C.
- Không để chênh lệch nhiệt độ ngày – đêm quá lớn để tránh stress.
Độ ẩm
- Giai đoạn đẻ: 65 – 70%, mùa đông ≤ 80%.
Ánh sáng
- 14 – 16 giờ/ngày, ưu tiên chiếu vào buổi tối 18 – 22 giờ.
- Cường độ ánh sáng: 1 – 1,5W/m² cho chuồng kín, 2 – 4W/m² cho chuồng thông thoáng.
Mật độ nuôi
| Giai đoạn | Nuôi trên nền (con/m²) | Nuôi trên lồng (con/0,5m²) |
| Cút hậu bị | 20 – 30 | 20 |
| Cút sinh sản | 15 – 20 | 18 – 20 |
5. Vệ sinh chuồng nuôi và phòng bệnh
Vệ sinh định kỳ
- Phun sát trùng chuồng: 1 lần/tuần, khu vực xung quanh 3 ngày/lần.
- Loại bỏ phân, thức ăn thừa, lau ổ đẻ, thay vỉ hứng phân hàng ngày.
- Chuồng nuôi chim cút trên nền phải luôn khô ráo, tơi cốt, thoáng khí.
Phòng bệnh
- Quan sát sức khỏe chim hàng ngày, loại bỏ chim bệnh, yếu, dị tật.
- Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin.
- Dọn dẹp bụi rậm, sát trùng môi trường để hạn chế mầm bệnh.
Nuôi chim cút đẻ trứng là mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao nếu tuân thủ đúng kỹ thuật về chọn giống, dinh dưỡng, môi trường và vệ sinh chuồng trại. Bà con nên thực hiện đầy đủ các bước trên để giảm rủi ro, nâng cao năng suất trứng và duy trì đàn khỏe mạnh. Chúc bà con thành công với mô hình nuôi chim cút đẻ trứng!
Chi phí nuôi cút đẻ trứng và cách tính toán
Nuôi chim cút đẻ trứng là một mô hình chăn nuôi sinh lời cao, nhưng để đạt hiệu quả tối ưu, người nuôi cần tính toán kỹ chi phí đầu tư ban đầu, chi phí vận hành hàng ngày và áp dụng biện pháp tối ưu hóa chi phí mà vẫn đảm bảo năng suất.
1. Chi phí đầu tư ban đầu
Đây là khoản chi phí cần chuẩn bị trước khi bắt đầu nuôi chim cút. Bao gồm:
Xây dựng chuồng nuôi chim cút
- Kiểu chuồng: Tùy theo quy mô có thể xây chuồng lồng, chuồng sàn, hoặc chuồng công nghiệp khép kín.
- Chi phí vật liệu: Gỗ, lưới thép, tôn, mái che, trần cách nhiệt, khay hứng trứng…
- Chi phí xây dựng: Chuồng cao ráo, thoáng mát, có mái che, nền chuồng nghiêng để trứng tự lăn ra máng.
Ví dụ, với chuồng nuôi 10.000 con cút theo kiểu lồng tầng 5-6 tầng:
- Vật liệu: gỗ, lưới thép, tôn, ổ đẻ bằng thùng xốp/rơm
- Chi phí ước tính: 200 – 300 triệu đồng tùy diện tích và vật liệu.

Mua cút giống
- Cút mái: Chọn con khỏe mạnh, năng suất cao, khoảng 6 – 10 tuần tuổi.
- Cút trống (nếu nuôi để ấp): 3 con trống/10 con mái, đảm bảo tỷ lệ thụ tinh cao.
- Giá cút giống Nhật Bản (đẻ trứng): khoảng 15.000 – 20.000 đồng/con.
Dụng cụ chăn nuôi
- Máng ăn, máng uống (gallon, núm uống, máng P50), giá treo máng.
- Đèn sưởi cho cút con, rèm che nắng/mưa.
- Máy ép cám, máy ấp trứng (nếu ấp nhân giống hoặc trứng lộn).
- Tổng chi phí dụng cụ: 30 – 50 triệu đồng tùy quy mô.
Đặt mua sản phẩm ăn uống cho gia cầm
Tổng chi phí đầu tư ban đầu: Với quy mô 10.000 con, khoảng 300 – 400 triệu đồng, bao gồm chuồng, giống và dụng cụ chăn nuôi.
2. Chi phí vận hành trong quá trình nuôi
Trong quá trình nuôi, chi phí chính gồm:
Thức ăn
- Lượng thức ăn: 20 – 25g/con/ngày chia 2 lần.
- Chi phí thức ăn: Ví dụ 10.000 con cút ăn khoảng 2,2 triệu đồng/ngày (tùy giá cám, nguyên liệu tự phối trộn hoặc mua sẵn).
- Lưu ý: Có thể tự phối trộn cám từ ngô, cám gạo, đậu tương, khô dầu, bột cá, bột xương… để giảm chi phí mà vẫn đảm bảo dinh dưỡng (protein 20%, canxi 2,5 – 4,5%, photpho 0,4%).
Thuốc men, vitamin, khoáng
- Bổ sung premix khoáng, vitamin, ADE theo định kỳ.
- Chi phí khoảng 200 – 300 nghìn đồng/1.000 con/tháng, tùy mô hình và nguồn dinh dưỡng sẵn có.
Điện năng
- Đèn sưởi cho cút con, quạt, hệ thống thông gió (chuồng khép kín).
- Chi phí điện khoảng 100 – 200 nghìn đồng/1.000 con/tháng, tùy quy mô và công suất thiết bị.
Nhân công và quản lý
- Quan sát đàn, thu nhặt trứng, vệ sinh chuồng, chăm sóc cút con và cút đẻ.
- Nếu thuê nhân công, chi phí tăng khoảng 3 – 5 triệu đồng/tháng/10.000 con.
Tổng chi phí vận hành: Với 10.000 con, dao động khoảng 2,5 – 2,8 triệu đồng/ngày, chủ yếu là thức ăn, thuốc men và điện năng.
3. Tối ưu chi phí nhưng vẫn đảm bảo năng suất
Để tiết kiệm chi phí nuôi chim cút nhưng vẫn đảm bảo năng suất trứng cao, cần lưu ý:
- Tự phối trộn cám: Dùng nguyên liệu nông nghiệp sẵn có (ngô, cám gạo, khô dầu, bột cá…) để giảm chi phí mua cám công nghiệp.
- Quản lý môi trường hiệu quả: Chuồng thông thoáng, mái che, rèm chống nắng/mưa, duy trì nhiệt độ 18 – 25°C cho cút đẻ trứng để giảm stress, tăng tỷ lệ đẻ.
- Theo dõi sức khỏe đàn cút: Phát hiện bệnh sớm để giảm chi phí thuốc và hạn chế tỷ lệ chết, tăng năng suất trứng.
- Sử dụng hệ thống máng ăn, máng uống tự động: Giảm hao hụt thức ăn, nước uống, giảm công lao động.
- Thu hoạch trứng hợp lý: Thu nhặt 2 lần/ngày để tránh trứng bị vỡ, đảm bảo doanh thu.
Với mô hình 10.000 con, áp dụng đúng kỹ thuật, người nuôi có thể thu về 8.000 – 9.000 quả trứng/ngày, bán trứng thường hoặc trứng lộn sau khi trừ chi phí vận hành vẫn lãi từ 1 – 3 triệu đồng/ngày.
Qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau khám phá trọn vẹn từ Mô hình kỹ thuật đến việc tối ưu Chi phí nuôi cút đẻ trứng hiệu quả, tiết kiệm nhất. Việc áp dụng các kỹ thuật tiên tiến, từ lựa chọn chuồng lồng nhiều tầng cho đến việc kiểm soát chặt chẽ chế độ dinh dưỡng và ánh sáng, chính là chìa khóa để đạt được năng suất trứng cao và ổn định.

Phó phòng Marketing
Thạc Sĩ, Bác Sĩ Thú Y (Trường Nông Lâm TP.HCM), Có hơn 6 năm kinh nghiệm trong ngành chăn nuôi
