Phó thương hàn – cái tên không còn xa lạ với những người chăn nuôi lợn. Mặc dù đã có nhiều biện pháp phòng ngừa, căn bệnh này vẫn gây ra những thiệt hại kinh tế nghiêm trọng. Tại sao phó thương hàn lại nguy hiểm đến vậy? Hãy cùng Thái Bình Dương tìm hiểu về căn bệnh truyền nhiễm này và những tác hại khôn lường mà nó gây ra cho đàn lợn
Nguyên nhân gây bệnh phó thương hàn ở lợn
Bệnh phó thương hàn ở lợn do hai chủng vi khuẩn thuộc giống Salmonella gây ra: Salmonella choleraesuis và Salmonella typhimurium. Đây là các vi khuẩn Gram âm thuộc họ Enterobacteriaceae, đặc điểm chính của chúng là khả năng di động nhờ vào các sợi lông (flagella) và khả năng bám dính nhờ vào các cấu trúc fibriae. Những vi khuẩn này không sinh nha bào và có thể sinh trưởng trong môi trường kỵ khí.
Salmonella choleraesuis và Salmonella typhimurium có khả năng gây ra bệnh phó thương hàn bằng cách xâm nhập vào cơ thể lợn qua đường miệng và mũi. Khi vi khuẩn xâm nhập vào hệ tiêu hóa của lợn, chúng có thể gây viêm và tổn thương các cơ quan như dạ dày, ruột, gan và lách. Bệnh phó thương hàn có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng huyết nặng, dẫn đến sốt cao, tiêu chảy nặng, và các triệu chứng toàn thân nghiêm trọng khác.
Nguyên nhân lây truyền bệnh chủ yếu bao gồm:
- Tiếp xúc trực tiếp: Vi khuẩn có thể truyền từ lợn mẹ bị nhiễm sang con qua phân, nước tiểu, hoặc dịch tiết từ miệng và mũi của lợn bệnh.
- Tiếp xúc giữa các lợn: Lợn khỏe mạnh có thể bị nhiễm bệnh khi tiếp xúc với phân hoặc dịch tiết từ lợn bệnh. Vi khuẩn Salmonella có khả năng tồn tại lâu dài trong môi trường và có thể dễ dàng lây lan nếu không được kiểm soát tốt.
- Môi trường ô nhiễm: Các khu vực chăn nuôi không được vệ sinh đúng cách hoặc có điều kiện vệ sinh kém có thể là nguồn lây nhiễm cho lợn. Mầm bệnh có thể tồn tại trong phân, nước tiểu và các chất thải khác, làm tăng nguy cơ lây lan bệnh trong đàn lợn.
Do sự lây lan nhanh chóng và mức độ nghiêm trọng của bệnh, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa như vệ sinh môi trường chăn nuôi, tiêm phòng vacxin, và kiểm soát nguồn gốc của lợn là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh phó thương hàn.
Triệu chứng bệnh phó thương hàn ở lợn
Bệnh phó thương hàn ở lợn biểu hiện qua hai thể chính: thể cấp tính và thể mãn tính, với những triệu chứng cụ thể như sau:
Thể cấp tính:
- Sốt cao: Lợn thường sốt cao từ 41,5°C – 43°C.
- Ủ rũ, mệt mỏi: Lợn trở nên uể oải, ít vận động và thường nằm lì một chỗ.
- Bỏ ăn: Lợn giảm hoặc ngừng ăn.
- Tiêu chảy và táo bón: Ban đầu lợn bị táo bón, sau đó chuyển sang tiêu chảy với phân vàng lẫn máu và nước.
- Nôn mửa: Lợn có thể nôn mửa, biểu hiện khó chịu và đau đớn.
- Viêm ruột và dạ dày: Lợn kêu la do viêm ruột và dạ dày.
- Khó thở: Cuối giai đoạn, lợn có dấu hiệu khó thở, xuất hiện các nốt tụ máu đỏ sau đó chuyển sang tím xanh ở tai, bụng, mặt và da đùi trong.
- Tỷ lệ tử vong cao: Bệnh diễn ra trong khoảng từ 2-4 ngày, gây ra còi cọc và ốm yếu ở lợn, với tỷ lệ chết lên đến 100%.
Thể mãn tính:
- Sốt cao: Lợn sốt cao từ 39°C – 40°C.
- Kém ăn và chậm lớn: Lợn giảm ăn và tăng trưởng chậm.
- Khó thở: Lợn có biểu hiện khó thở khi vận động.
- Tiêu chảy: Lợn bị tiêu chảy với phân vàng hoặc đen.
- Bệnh kéo dài: Bệnh có thể kéo dài từ 2-4 tuần. Nếu lợn không chết, chúng sẽ chậm lớn và ốm yếu.
Những triệu chứng này làm cho bệnh phó thương hàn ở lợn trở thành một vấn đề nghiêm trọng trong chăn nuôi, đòi hỏi sự quan tâm và điều trị kịp thời để ngăn chặn lây lan và giảm thiểu thiệt hại.
Cách chữa trị thương hàn ở lợn
Cách điều trị bệnh thương hàn ở lợn là giảm thiểu các triệu chứng bệnh, tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, và phục hồi sức khỏe cho đàn lợn. Điều trị hiệu quả không chỉ giúp giảm tỷ lệ tử vong mà còn ngăn ngừa sự lây lan của bệnh trong đàn, đảm bảo hiệu suất sản xuất và sức khỏe tổng thể của lợn.
Các Loại Thuốc
Để điều trị thương hàn ở lợn, có thể sử dụng một số loại thuốc hiệu quả, bao gồm:
- Az Para C: Thuốc hạ sốt và tăng cường sức đề kháng, giúp làm giảm nhiệt độ cơ thể và hỗ trợ hồi phục.
- Beta Glucan C: Giúp tăng cường hệ miễn dịch của lợn, hỗ trợ phục hồi sức khỏe sau nhiễm bệnh.
- Az.moxyl 50S: Kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.
- Aztosal: Thuốc tiêm hỗ trợ giảm viêm và điều trị.
Liều Lượng và Cách Dùng
Theo các phác đồ điều trị khuyến cáo, liều lượng và cách dùng thuốc như sau:
- Az Para C: Sử dụng với liều lượng 1g/15kg thể trọng, pha vào nước cho lợn uống liên tục trong 7 ngày.
- Beta Glucan C: Dùng với liều 1g/15kg thể trọng, có thể trộn vào thức ăn hoặc pha vào nước cho lợn uống liên tục trong 7 – 10 ngày.
- Az.moxyl 50S: Dùng với liều 1g/35-40kg thể trọng, trộn vào thức ăn cho lợn ăn liên tục trong 7 ngày.
- Aztosal: Tiêm với liều 1ml/kg thể trọng, thực hiện 1 lần/ngày.
Điều Trị Hỗ Trợ
Ngoài việc sử dụng các thuốc đặc trị, cần áp dụng các biện pháp hỗ trợ điều trị để tăng cường hiệu quả. Điều trị hỗ trợ bao gồm:
- Viagine+C và Azdipapenac: Các thuốc kháng viêm, giảm đau, và hạ sốt giúp cải thiện tình trạng của lợn.
- Gluco KC, Bamin, Aztosal: Các sản phẩm nâng cao sức đề kháng và trợ tim, giúp lợn phục hồi nhanh chóng và tăng cường sức khỏe.
Nhờ vào sự kết hợp hợp lý của các loại thuốc và điều trị hỗ trợ, bà con có thể đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất, giúp đàn lợn nhanh chóng hồi phục và duy trì sức khỏe ổn định.
Qua bài viết này chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh phó thương hàn ở lợn. Vi khuẩn Salmonella là thủ phạm gây bệnh, lây lan qua đường tiêu hóa và gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng. Để phòng bệnh hiệu quả, người chăn nuôi cần chú trọng đến vệ sinh chuồng trại, tiêm phòng đầy đủ và sử dụng thuốc thú y đúng quy định.
Song song với việc phòng trị bệnh, việc lựa chọn nguồn giống chất lượng và sử dụng các sản phẩm chăn nuôi lợn chuyên biệt cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức đề kháng và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh cho đàn lợn.
Đặt mua sản phẩm thiết bị chăn nuôi heo
Phó phòng Marketing
Thạc Sĩ, Bác Sĩ Thú Y (Trường Nông Lâm TP.HCM), Có hơn 6 năm kinh nghiệm trong ngành chăn nuôi