Bò Hàn Quốc, còn được gọi là Hàn ngưu (tên khoa học: Bos taurus coreanae) hoặc Chosunwoo (조선우), là một giống bò độc đáo được nuôi dưỡng tại xứ sở Hàn Quốc. Ban đầu, chúng đã từng là bạn đồng hành trung thành trong công việc canh tác và cày cấy, nhưng với sự phát triển của thời đại, vai trò chính của chúng đã chuyển sang việc cung cấp thịt ngon.
Nét độc đáo của Bò Hàn Quốc
Hanwoo, vốn là một giống bò bản địa đã được nuôi dưỡng từ thời xa xưa trên bán đảo Triều Tiên, đặc biệt tại vùng Hoengseong. Chúng được nuôi với mục đích chính là cung cấp thịt bò ngon và phục vụ trong công việc kéo kéo lênh đênh. Dù vậy, trong thời kỳ hiện đại, Hanwoo đã dành riêng cho việc cung cấp thịt ngon, và chất lượng thịt của chúng đã vươn lên đạt hạng 1++, hạng cao nhất trong bảng xếp hạng thịt bò ở quốc gia này. Người dân Hàn Quốc đầy tự hào về nguồn thịt bò Hanwoo đặc biệt của họ. Thịt bò Hanwoo đẹp đặc trưng với tỷ lệ mỡ giắt cao, cụ thể là khoảng 24% mỡ giắt ở trong phần thịt lưng và một cấu trúc thịt loại 1++, bao gồm sợi cơ nhỏ, mô liên kết thấp và hương vị độc đáo.
Chính điều này đã khiến thịt bò Hanwoo trở thành sự lựa chọn yêu thích của người dân Hàn Quốc, dù giá thành cao hơn nhiều so với thịt bò Angus đỏ nhập khẩu từ Úc hay Hoa Kỳ. Vào năm 2012, giá 1 kg thịt thăn bò Hanwoo đã tăng lên gấp 3,04 lần so với thịt bò nhập khẩu từ Mỹ, và cao hơn 2,65 lần so với thịt bò nhập khẩu từ Úc. Vào tháng 2/2012, giá bán lẻ 1 kg sườn bò Hanwoo loại 1 là 39 USD, trong khi cùng loại từ Hoa Kỳ chỉ 21,2 USD và từ Úc là 19 USD. Trong tháng 1 năm 2012, giá thịt bò thăn Hanwoo đạt 53,4 USD/kg (loại cao nhất 1++), so sánh với 36,0 USD/kg của thịt thăn bò bảo ôn. Thu nhập từ việc chăn nuôi bò thịt Hanwoo mang lại thu nhập cao cho người nông dân chăn nuôi.
Nuôi và phát triển Bò Hàn Quốc
Tổng số đàn bò thịt tại Hàn Quốc đã đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng, từ 1.410.233 con vào năm 2002 lên 3.059.641 con vào năm 2012. Năm 2012, Hàn Quốc tổng cộng có trên 3 triệu con bò thịt, được nuôi dưỡng tại các trang trại với quy mô khác nhau: 32,5% quy mô lớn hơn 1.000 con, 21,6% quy mô từ 50-99 con, 24,3% quy mô từ 20-49 con và 21,6% quy mô từ 1-19 con. Tuy nhiên, sau sự bùng phát của dịch bệnh cúm lợn châu Phi (FMD) vào cuối năm 2010, giá thịt bò đã giảm mạnh khoảng 35% trong giai đoạn từ năm 2010 đến 2012, do sự sản xuất thịt bò tăng vượt quá nhu cầu.
Nhằm bảo vệ giá trị thịt bò trong nước, Bộ Thực phẩm, Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Hàn Quốc (MIFAFF) đã đầu tư tới 26,7 triệu USD để hỗ trợ người nuôi bò loại bỏ những con bò giống kém chất lượng tại trang trại của họ. Mục tiêu của chính sách này là loại bỏ ít nhất 100.000 con bò cái không đạt chuẩn chất lượng mỗi năm vào năm 2012 và 2013. Người nuôi bò sẽ nhận được hỗ trợ tới 444 USD/con bò cái thịt và 267 USD/con bò cái sinh sản.
Chế độ chăn nuôi Bò Hàn Quốc
Bò Hanwoo được chăm sóc với chế độ cho ăn TMR, một loại thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh được tổng hợp từ nhiều nguyên liệu khác nhau, nhằm đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, protein, khoáng chất và vitamin cho các giai đoạn phát triển khác nhau, từng loại bò, và mục đích sử dụng khác nhau. Tất cả các thành phần thức ăn, bao gồm thực phẩm tươi, ngũ cốc, khoáng chất và vitamin, đều được xay nhuyễn và phối trộn một cách tỉ mỉ, tạo điều kiện tối ưu cho sự tiêu hóa ở từng giai đoạn phát triển, lứa tuổi, nhóm năng suất và mục đích sử dụng khác nhau của bò.
Đến năm 2012, Hàn Quốc có tổng cộng 225 nhà máy sản xuất thức ăn TMR trải rộng trên khắp cả nước, với sản lượng trên 1,4 triệu tấn. Tốc độ tăng trưởng của sản lượng thức ăn TMR đã đạt 14,9% mỗi năm từ 817.777 tấn năm 2008 lên 1.424.067 tấn năm 2012. Giá trung bình của thức ăn TMR đạt 360 USD/tấn. Hàng năm, nước này cần tới 512 triệu tấn thức ăn TMR để đảm bảo cung cấp đủ cho nhu cầu sản xuất trong nước và xuất khẩu. Ví dụ, vào năm 2012, Hàn Quốc đã nhập khẩu 130 ngàn tấn mùn cưa để sử dụng làm chất độn chuồng trong chăn nuôi, trong đó có tới 110 ngàn tấn được nhập khẩu từ Việt Nam. Hơn nữa, 80 ngàn tấn ngô đã được nhập khẩu để sản xuất thức ăn TMR, trong đó có 70 ngàn tấn từ Việt Nam.
Ẩm thực độc đáo từ thịt Bò Hàn Quốc
Bò Hanwoo, với chất lượng thịt độc đáo, trở thành nguyên liệu quý giá cho món sườn nướng BBQ kiểu Hàn Quốc. Thịt bò Hanwoo mềm mịn và được sử dụng rộng rãi để chế biến món BBQ Hàn Quốc trứ danh, hay còn được gọi là sườn nướng kiểu Hàn Quốc. Món ăn này thích hợp cho các buổi tiệc ngoài trời và là lựa chọn tuyệt vời cho những bữa tiệc nhẹ. Thịt bò được cắt thành từng miếng nhỏ, quấn quanh rau sống, kèm theo chút cơm, kim chi, tỏi và hành tây, được ăn kèm với nước chấm.
Một món ẩm thực khác đặc biệt là Neobiani, một món thịt bò thái lát ướp tương. Neobiani (chữ Hàn Quốc:너비아니) có nghĩa là thịt bò được cắt thành từng miếng to. Món này có đặc điểm mềm mịn, với nhiều đường rãnh để thấm gia vị. Một điều độc đáo khác chính là hỗn hợp nước sốt đặc biệt, tạo nên hương vị độc đáo cho món sườn nướng kiểu Hàn Quốc này. Nước sốt được pha trộn từ xì dầu, đường nâu, gừng, tỏi, hạt tiêu, dầu vừng và xì dầu kiểu Hàn Quốc, sau đó được khuấy đều để đường tan. Quá trình nướng sườn cần được thực hiện cẩn thận, để sườn chín đều, không bị cháy, đảm bảo món ăn giữ nguyên hương vị thơm ngon. Lò nướng cần được làm nóng ở nhiệt độ từ 200-250oC, và mỗi mặt sườn nên nướng từ 2-3 phút. Sườn sẽ trở nên thơm ngon hơn nếu nướng trên than hoa. Khi sườn chín, chúng sẽ có màu cánh gián rất hấp dẫn.
Hơn nữa, trong thực đơn Hàn Quốc còn có món Gỏi bò nướng kiểu Hàn Quốc, có sự tương đồng với món phở cuốn và nem cuốn tại Việt Nam. Tuy nhiên, điểm độc đáo của món này nằm ở thịt bò nướng độc đáo của Hàn Quốc, đã được ướp thấm và nướng cùng với chút dầu mè hoặc trên than. Quá trình nướng chỉ kéo dài từ 1-2 phút để giữ cho thịt thật mềm ngon. Thịt bò sau khi nướng được cuốn cùng với rau sống, dưa leo, cà rốt, hành lá và ớt. Việc thêm kim chi sẽ làm cho gỏi cuốn thêm hấp dẫn và độc đáo.
Thịt bò Hanwoo: Hương vị hảo hạng, giá trị vượt trội so với thịt bò Wagyu
Khi nhắc đến nền ẩm thực đa dạng và phong phú của Hàn Quốc, thịt bò đóng vai trò không thể thiếu. Trải dài trên các con phố và góc phố của xứ sở này, những quán thịt nướng quyến rũ luôn hấp dẫn người thực khách. Từng mảnh thịt bò nướng, hoà quyện với hương vị kim chi tươi ngon, đã trở thành biểu tượng không thể tách rời của ẩm thực Hàn Quốc. Mặc dù vậy, thịt bò Hanwoo lại thường bị vụt mất tầm mắt so với những người anh em thịt bò Wagyu hay Angus của Mỹ.
Đằng sau danh tiếng không thể phủ nhận của thịt bò Wagyu, một bí mật độc đáo về thịt bò Hanwoo của Hàn Quốc đang chờ đợi được khám phá. Chắc hẳn ít người biết rằng loại thịt bò này có giá trị đắt đỏ hơn cả thịt bò Wagyu. Hanwoo (hoặc còn gọi là Hanu) là giống bò bản địa của Hàn Quốc, có nguồn gốc có thể được liên kết với Wagyu. Tuy nhiên, qua quá trình lai tạo và di cư, loài bò Hanwoo đã phát triển thành một loại độc nhất với bộ lông nâu đặc trưng. Chính sự độc đáo này đã định giá thịt bò Hanwoo cao hơn cả Wagyu.
Thịt bò Hanwoo không chỉ được đánh giá qua mắt tỷ lệ mỡ và tuổi của con bò. Những con bò tốt nhất thường ở độ tuổi từ 18-24 tháng, và chất lượng thịt bò Hanwoo được phân loại thành 5 hạng dựa trên tỷ lệ mỡ. Điều này đồng nghĩa với việc tỉ lệ mỡ càng cao, vị thịt càng độc đáo và thú vị. Thông số thể hiện rằng tỷ lệ mỡ ở thịt bò Mỹ thường khoảng 20%, trong khi thịt bò Hanwoo là 40% và thịt bò Wagyu lên đến 50%.
Không chỉ dừng lại ở đó, thức ăn cũng là yếu tố quyết định tới hương vị tinh tế của thịt bò. Trong khi chế độ ăn uống của bò Wagyu tập trung vào yến mạch, thì bò Hanwoo lại ưa thích ngô và cỏ linh lăng. Điều đặc biệt là bò Hanwoo được chăm sóc đặc biệt, từ việc mát-xa hàng ngày đến việc lắng nghe âm nhạc cổ điển, thậm chí cả việc cung cấp các loại hoa quả để bổ sung vitamin.
Loại thịt bò Hanwoo không chỉ là một biểu tượng ẩm thực mà còn là một hiện thân của sự cao quý và tinh tế trong ẩm thực Hàn Quốc. Mặc dù nhu cầu ngày càng tăng, song do hạn chế về đất đai, không gian chăn nuôi và phát triển đàn bò, việc cung ứng loại thịt bò Hanwoo còn gặp nhiều thách thức. Vì vậy, không ngạc nhiên khi thịt bò Hanwoo có giá trị đắt đỏ, thể hiện sự khan hiếm và độc quyền của loại thịt bò hảo hạng này trong ẩm thực Hàn Quốc.
Phó phòng Marketing
Thạc Sĩ, Bác Sĩ Thú Y (Trường Nông Lâm TP.HCM), Có hơn 6 năm kinh nghiệm trong ngành chăn nuôi