Giống bò Kobe – Nguồn gốc, đặc điểm và kỹ thuật chăn nuôi

Tìm hiểu về giống bò Kobe

Bò Nhật Bản, còn được gọi là Wagyu (和牛 Wagyū), đại diện cho bốn giống bò thịt đặc biệt của xứ sở mặt trời mọc, đã tạo dấu ấn độc đáo trên thị trường thực phẩm thế giới bởi sự ngon và mềm mại không thể nhầm lẫn. Với vẻ độc đáo này, thịt bò Wagyu đã trở thành một trong những biểu tượng ẩm thực và địa danh quý hiếm có giá trị tốt đến mức đắt đỏ.

Ưu điểm nổi bật của thịt bò Wagyu cao cấp là mẫu vân mỡ lòe loẹt xen kẽ giữa những lớp thịt đỏ, tạo nên một sự kết hợp hoàn hảo về vị giác và mềm mại. Loại thịt bò Kobe đặc biệt nổi tiếng trong hệ thống này. Wagyu được ví như những người nghệ sĩ, ăn cỏ non và thường được nghe nhạc giao hưởng để tăng sự thư giãn và phát triển vị ngon độc đáo.

Ở Nhật Bản, thịt bò Wagyu được đóng gói và gắn với tên gọi của các khu vực sản xuất. Có những loại thịt nổi tiếng như thịt bò Matsusaka, thịt bò Kobe, thịt bò Yonezawa, thịt bò Mishima, thịt bò Ōmi, và thịt bò Sanda. Trong những thập kỷ gần đây, thịt bò Wagyu đã trải qua sự biến đổi, với tập trung tăng tỷ lệ chất béo bằng cách giảm diện tích chăn thả và tăng cường dinh dưỡng, từ đó tạo ra những con bò to hơn và nhiều mỡ hơn.

Nguồn gốc lịch sử của bò Kobe

Xuất phát từ thế kỷ thứ hai, bò Kobe đã có sự thay đổi đáng kể trong vai trò và địa vị. Ban đầu, chúng được dùng làm động vật làm việc nặng, phục vụ cho công việc kéo cày, vận chuyển hàng hóa, và không được giết thịt do vai trò quan trọng trong nền nông nghiệp Nhật Bản. Qua nhiều thế kỷ, bò Kobe chỉ dùng để làm việc nặng và ít người biết đến hương vị thịt của chúng. Mới sau khi cuộc cải cách xã hội được tiến hành vào năm 1868, phong tục kiêng ăn thịt gia súc mới dần được thay đổi.

Sự độc đáo của thịt bò Kobe bắt nguồn từ cảnh quan địa hình đặc biệt của Nhật Bản, khiến cho các vùng nuôi bò bị cô lập. Kỹ thuật nuôi dưỡng đặc biệt đã tạo nên hương vị độc đáo, mà không một loại thịt bò nào khác có thể sánh bằng. Trong thời kỳ văn hóa phương Tây lan tràn vào Nhật Bản, thịt bò Kobe mới được chấp nhận làm thực phẩm. Tuy nhiên, do số lượng hạn chế, việc tiếp cận thịt bò Kobe “thật sự từ hãng Kobe” không dễ dàng.

Thịt bò Kobe thường chỉ có sẵn trong số lượng hạn chế, và việc đặt hàng có thể mất thời gian. Thậm chí, một số nhà hàng cao cấp tại Mỹ đã từng nhập khẩu thịt bò từ Nhật Bản, nhưng lại tiếp tục quảng cáo chúng như là thịt bò Kobe, mặc dù thực tế chỉ là thịt bò có nguồn gốc từ Nhật Bản. Hiện nay, việc xuất khẩu thịt bò Kobe của Nhật Bản đã mở rộ sang một thị trường duy nhất là Macao. Việc thành công trong việc nuôi bò Kobe cũng đã giúp Việt Nam góp mặt trong danh sách các quốc gia có khả năng nuôi giống bò quý hiếm này.

Chăm sóc Nuôi dưỡng bò Kobe

Nuôi dưỡng bò Kobe không chỉ là một quá trình thông thường, mà đòi hỏi sự khắt khe và tận tâm. Thực phẩm dành cho bò Kobe đảm bảo cung cấp dinh dưỡng tối ưu, bao gồm lúa non, cỏ tươi và thậm chí cả nước tinh khiết và bia. Trong suốt 600 ngày trước khi đến lúc giết mổ, chế độ ăn uống đặc biệt được thiết kế để bò Kobe tăng cân đạt 500 kg, và chúng được cung cấp 4.800 loại thực phẩm khác nhau.

Hằng ngày, những chú bò Kobe được thưởng thức nhạc giao hưởng từ các danh tác của Mozart, Beethoven và những nhạc sĩ vĩ đại khác. Điều này giúp chúng giảm căng thẳng và tạo ra môi trường thư giãn. Bò Kobe có thể dễ dàng nhận biết bởi vẻ ngoại hình đen tuyền độc đáo. Với chỉ khoảng 3.000 con bò Kobe trên toàn cầu và không có bò nào ngoài biên giới Nhật Bản, sự hiếm có của chúng trở thành một đặc điểm nổi bật.

Quá trình nuôi bò Kobe cần tuân theo nhiều tiêu chuẩn nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng. Bò Kobe phải thuộc loại Tajima-gyu thuần chủng, không chấp nhận bất kỳ sự lai tạo nào. Chúng phải sinh ra và lớn lên tại vùng Hyogo, được nuôi dưỡng bằng thức ăn tự nhiên và sống trong điều kiện khí hậu đặc trưng của khu vực này suốt cả cuộc đời. Bò Kobe phải là bò đực hoặc bò cái chưa từng sinh sản. Quá trình nuôi bò Tajima-gyu kéo dài hơn so với các giống bò khác, điều này tạo ra một chi phí cao hơn.

Mỗi cân thịt bò Kobe trên thị trường có giá trên 500 USD, cho thấy giá trị độc đáo và hiếm có của loại thịt này. Trong số 5.500 con bò được nuôi dưỡng tại vùng Hyogo, chỉ khoảng 3.000 con đủ tiêu chuẩn để được ghi tên là Kobe. Mỗi năm, một nửa trong số này được giết mổ để cung cấp cho thị trường. Điều này có nghĩa là trung bình mỗi ngày trên toàn cầu chỉ có khoảng ba con bò Kobe được tiêu thụ, tương đương 1,2 tấn thịt.

Thị trường bò Kobe hiện nay

Thống kê cho thấy, trên toàn thế giới chỉ có khoảng 3.000 con bò Kobe, và không có con nào ở ngoài Nhật Bản. Tại Hoa Kỳ, việc nhập khẩu thịt bò từ Nhật Bản đã bị cấm kể từ năm 2010 do nguy cơ lây nhiễm bệnh lở mồm long móng. Điều này khiến cho thông tin về thịt bò Kobe tại Mỹ gây nhiều tranh cãi. Ở Việt Nam, việc nhập khẩu thịt bò Kobe cũng bị cấm, mặc dù một số nhà hàng vẫn rao bán thịt bò mang nhãn mác Kobe. Một số lo ngại rằng có thể đã có việc buôn lậu thịt bò Kobe từ Nhật Bản vào Việt Nam, dưới hình thức là thịt “xách tay”, bất chấp các rào cản nhập khẩu. Có thể một số nhà hàng đang bán thịt bò từ New Zealand, nhưng lại giả danh là bò Kobe. Ngày nay, việc nuôi bò Kobe cũng đã bắt đầu xuất hiện tại Lâm Đồng, đặc biệt là các thế hệ lai F1.

Quy trình nuôi bò Kobe

Quá trình nuôi dưỡng bò Kobe không chỉ đơn thuần là việc cung cấp thức ăn và nước uống, mà là một nghệ thuật tinh tế và công việc chăm chỉ để tạo ra những miếng thịt vô cùng độc đáo và ngon lành. Mỗi trang trại nuôi bò Wagyu (bò Kobe) chỉ tập trung chăm sóc từ 10 đến 15 con, đảm bảo mọi con vật đều được quan tâm và chăm sóc kỹ lưỡng.

Chuồng trại được tổ chức theo kiểu dọc, với mục tiêu giảm dần trọng lượng của bò khi chúng trưởng thành, để tiện cho việc quản lý và chăm sóc. Chế độ ăn uống cũng được điều chỉnh cho từng giai đoạn của cuộc sống bò, từ việc ăn riêng biệt tới việc vỗ béo, thậm chí bò cái và bò đực cùng lứa tuổi cũng có chế độ ăn uống riêng biệt. Việc quản lý khẩu phần ăn được thực hiện chặt chẽ để tạo ra những thớ thịt săn chắc, đồng thời đảm bảo mỡ và thịt được phân bố đều, với tỷ lệ mỡ chiếm khoảng 35%.

Bò Kobe được nuôi chăn thả trong môi trường gần chuồng trại để đảm bảo sự an toàn và chất lượng thức ăn. Thực phẩm của chúng được lựa chọn kỹ lưỡng, bao gồm lúa non, cỏ tươi, và cả nước lọc tinh khiết hay nước cốt bia tạo nên khẩu phần ăn cân đối và bổ dưỡng.

Chăm sóc hàng ngày cho bò là một nghệ thuật đặc biệt. Chúng được tắm rửa bằng nước ấm, và thậm chí được massage hàng ngày bằng rượu sake và chổi rơm. Việc này không chỉ làm cho bò thư giãn mà còn giúp mỡ tan chảy và thẩm thấu vào thịt, tạo nên lớp mỡ vân cẩm thạch độc đáo. Thời gian từ tháng 8 đến tháng 10, khi thời tiết nóng, bò thường bị biếng ăn. Để kích thích vị giác và tăng khả năng tiêu hóa, người nuôi cho bò uống bia.

Giai đoạn cuối của quá trình nuôi bò càng trở nên quan trọng để đảm bảo chất lượng thịt. Bò nghe nhạc giao hưởng và được ăn thêm vào ban đêm để tăng trọng lượng và năng lượng. Trước khi mổ, lớp mỡ dưới da được massage để thẩm thấu vào thịt, tạo ra những vân mỡ đặc trưng. Công việc này đòi hỏi sự khéo léo và kỹ thuật để tạo ra những miếng thịt bò Kobe có độ mềm mại, ngon miệng và mỡ vừa phải.

Việc kết hợp âm nhạc và massage giúp bò thư giãn và thúc đẩy quá trình sinh trưởng. Trong môi trường ẩm ướt và thoải mái, bò được cho uống cả ly rượu vang đỏ Cabernet Syrah Merlot để tạo thêm hương vị độc đáo và hấp dẫn. Trong khi ở Việt Nam, khẩu phần ăn của bò Kobe bao gồm thức ăn tự nhiên như cỏ trồng tại trang trại, bã mía, gạo tấm thay thế cho bắp nhập khẩu và các chất bổ sung cần thiết.

Sau một quá trình chăm sóc tận tâm, những con bò Kobe đạt độ tuổi và trọng lượng lý tưởng sẽ được thiến mổ theo quy trình nghiêm ngặt. Việc này đảm bảo tính tinh khiết và chất lượng trong từng thớ thịt. Sự kết hợp giữa chế độ ẩm thực độc đáo và quy trình chăm sóc đặc biệt là điểm nổi bật tạo nên sự độc đáo và hấp dẫn của thịt bò Kobe.

Hành Trình Bò Kobe Tại Việt Nam

Từ năm 2004, người dân Việt Nam đã có cơ hội thưởng thức hương vị độc đáo của bò Kobe Nhật Bản, khi Chính phủ chính thức cho phép nhập khẩu loại thực phẩm này sau nhiều năm chỉ có mặt thông qua hàng xách tay hoặc nhập lậu. Trang trại bò Kobe đầu tiên tại Việt Nam đã mở cửa tại xã Tân Lạc, huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng. Tại thung lũng tươi mát, gần trung tâm thành phố Bảo Lộc, gần 100 con bò Kobe thế hệ F1 (50% máu Kobe) được nuôi dưỡng, tạo ra một môi trường ấm áp và tự nhiên cho chúng phát triển. Tuy nhiên, giai đoạn đầu nuôi, tỷ lệ chết của bò con Kobe lên đến 20%, và lứa bò đầu tiên chỉ đạt trọng lượng gần 500 kg khi mới 18 tháng tuổi. Mất thêm 10-14 tháng nữa để chúng đạt trọng lượng và chuẩn bị xuất chuồng.

Trước khi có sự ra đời chính thức của trang trại bò Kobe tại Việt Nam, trong một thời gian dài, thông tin về thịt bò Kobe Nhật Bản đã xuất hiện trên một số trang web và cả trong một số nhà hàng ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Giá cả cao và hứa hẹn chất lượng đặc biệt đã khiến nhiều người tìm đến và trải nghiệm. Tuy nhiên, việc mạo danh bò New Zealand thành bò Kobe đã gây ra những thất vọng và sự hoang mang cho người tiêu dùng. Sự nhầm lẫn giữa thịt bò nhập khẩu không kiểm dịch và thịt bò Kobe chính hiệu đã dấy lên mối lo ngại về chất lượng thực phẩm.

Việt Nam đã chấm dứt việc quảng cáo và bán thịt bò Kobe, cùng với sự cảnh báo về nguy cơ thịt bò giả, nhất là từ thịt bò Úc, màu sắc và hương vị tương đồng với thịt bò Kobe. Việc nhập khẩu không qua kênh chính thức có thể dẫn đến việc cơ sở kinh doanh gian lận hoặc thậm chí tạo cơ hội cho thịt bò nhập lậu tràn vào thị trường. Một lô thịt bò nhập khẩu từ Nhật bị tịch thu và tiêu hủy vì không có giấy tờ liên quan. Các cơ quan chức năng và trạm thú y đã phối hợp kiểm tra và giám sát các nhà hàng, quán ăn để đảm bảo chất lượng thực phẩm. Tuy nhiên, thịt bò Kobe vẫn tiếp tục xuất hiện trên thị trường, với mức giá dao động từ 4-5 triệu đồng/kg và các sản phẩm đặc biệt như bò Kobe (mông) có giá lên tới 200 USD/kg, A4 (mông) 160 USD/kg, và bò A5 (thăn lưng) với giá 250 USD/kg.

Trải qua một chặng đường phát triển không dễ dàng, việc thưởng thức thịt bò Kobe tại Việt Nam đòi hỏi sự tinh tế trong chọn lựa và tin tưởng vào nguồn gốc sản phẩm. Hãy cẩn trọng khi lựa chọn để đảm bảo bạn thưởng thức được hương vị thịt bò Kobe chính hiệu và độc đáo.