Nguyên nhân và cách chữa gà bị què chân
Để đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng cao, các giống gà hiện đại đã được chọn lọc di truyền nhằm tăng trọng nhanh chóng. Tuy nhiên, quá trình tăng trưởng vượt bậc này đặt ra áp lực lớn lên hệ xương khớp của gà, dẫn đến tình trạng suy giảm vận động và tỷ lệ gà bị què ngày càng gia tăng. Hôm nay trong bài viết này Thái Bình Dương sẽ phân tích sâu hơn về các nguyên nhân gây ra tình trạng này và đưa ra một số giải pháp điều trị hiệu quả.
Nguyên nhân gà bị què chân
Gà bị què chân có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm vấn đề về dinh dưỡng, nhiễm trùng, chấn thương, di truyền và môi trường sống.
Nguyên nhân do dinh dưỡng
- Thiếu canxi và photpho: Đây là những khoáng chất quan trọng giúp duy trì sự chắc khỏe của xương. Khi thiếu canxi và photpho, xương gà sẽ yếu đi, dễ bị gãy, làm gà khó di chuyển.
- Thiếu vitamin D3: Vitamin D3 giúp cơ thể gà hấp thu canxi, nếu thiếu vitamin này sẽ làm giảm khả năng hấp thụ canxi, dẫn đến xương yếu và dễ bị tổn thương.
- Thiếu mangan: Mangan là khoáng chất quan trọng trong quá trình phát triển xương. Thiếu mangan có thể gây bệnh perosis, làm chân gà bị biến dạng.
Nguyên nhân do nhiễm trùng
- Viêm khớp: Vi khuẩn hoặc virus xâm nhập vào khớp có thể gây viêm, sưng và đau, làm giảm khả năng vận động của gà.
- Áp xe: Nếu gà bị vết thương hở mà không được điều trị kịp thời, vi khuẩn có thể xâm nhập và gây nhiễm trùng, dẫn đến sự hình thành các mụn mủ tại chân.
Nguyên nhân khác
- Gà bị ké chậu (Bumblefoot): Đây là tình trạng gà bị sưng chân do viêm bàn chân, thường thấy ở gà và vịt. Khi khu vực dưới bàn chân bị nhiễm trùng, hình thành các u mủ, làm gà bị sưng chân và đi khập khiễng hoặc gà bị què 1 chân. Ké chậu là một bệnh phổ biến do các vết thương nhỏ hoặc môi trường nuôi dưỡng không vệ sinh, dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn.
- Chấn thương: Gà có thể bị chấn thương do té ngã hoặc va đập mạnh, gây tổn thương đến xương hoặc mô mềm của chân, dẫn đến tình trạng què.
- Di truyền: Một số giống gà có khả năng di truyền các vấn đề về chân, khiến chúng dễ bị què hơn những giống khác.
- Môi trường chăn nuôi: Điều kiện môi trường cũng ảnh hưởng đến sức khỏe chân của gà. Sàn chuồng trơn trượt hoặc các vật nhọn có thể khiến gà bị té ngã hoặc gặp phải các chấn thương, làm tăng nguy cơ què chân.
Tất cả những nguyên nhân này có thể dẫn đến việc gà không thể di chuyển bình thường, ảnh hưởng đến sự phát triển và năng suất của chúng.
Cách chữa gà bị què chân
Cách chữa gà bị què chân phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Dưới đây là một số biện pháp điều trị hiệu quả cho từng nguyên nhân cụ thể:
1. Thiếu dinh dưỡng
- Thiếu Canxi, Vitamin D3:
- Bổ sung Canxi và Vitamin D3 vào khẩu phần ăn của gà để giúp xương chắc khỏe. Vitamin D3 giúp cơ thể hấp thu Canxi hiệu quả hơn, trong khi Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố xương.
- Sử dụng các loại thức ăn giàu canxi như vỏ trứng, đá vôi, hoặc thêm các chế phẩm dinh dưỡng chứa vitamin D3 vào khẩu phần ăn.
- Thiếu Mangan:
- Bổ sung mangan vào chế độ ăn uống, đặc biệt trong quá trình gà đang sản xuất. Mangan là yếu tố quan trọng giúp hỗ trợ sự phát triển xương và các khớp.
- Cân bằng chế độ ăn:
- Đảm bảo rằng chế độ ăn uống của gà đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu, bao gồm protein, vitamin, khoáng chất và chất xơ. Một chế độ ăn đầy đủ sẽ giúp tăng cường sức khỏe xương khớp.
2. Bệnh Perosis (do thiếu Mangan)
- Bổ sung mangan vào khẩu phần ăn của gà để khắc phục tình trạng sưng chân và biến dạng xương.
- Duy trì tỷ lệ hợp lý giữa mangan, canxi và photpho trong khẩu phần ăn.
3. Loãng xương do thiếu Canxi ở gà đẻ
- Bổ sung Canxi vào khẩu phần ăn, đặc biệt là trong giai đoạn gà đẻ. Gà cần nhiều Canxi để sản xuất trứng và giữ cho bộ xương khỏe mạnh.
- Lượng canxi cần bổ sung có thể chiếm khoảng 50% là đá vôi thô và 50% còn lại là đá vôi mịn để tối ưu hóa khả năng hấp thu.
4. Bệnh nhiễm độc Ionophore (do thuốc điều trị cầu trùng)
- Nếu gà bị liệt chân do nhiễm độc từ Ionophore, hãy loại bỏ hoàn toàn Ionophore khỏi khẩu phần ăn của gà.
- Điều chỉnh thức ăn hợp lý và theo dõi tình trạng sức khỏe của gà để phục hồi.
5. Viêm da bàn chân
- Vệ sinh sạch sẽ chuồng trại: Giữ chuồng trại khô ráo và sạch sẽ để tránh các tác nhân gây nhiễm trùng. Khử trùng chuồng trại định kỳ.
- Bổ sung Biotin và men sống vào chế độ ăn để hỗ trợ sự phục hồi của da chân.
- Giảm độ ẩm và cải thiện thông gió trong chuồng trại để tránh tình trạng ẩm ướt, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
6. Bệnh Bumblefoot (ké chậu)
- Sát trùng vết thương: Sử dụng dung dịch sát khuẩn như iodine để làm sạch và sát trùng vết thương.
- Loại bỏ ổ vi khuẩn: Nếu có vết thương hở, dùng dao mổ hoặc dao lam để loại bỏ các ổ vi khuẩn và làm sạch vết thương.
- Băng bó và dùng thuốc kháng sinh: Sau khi vệ sinh vết thương, băng bó kỹ và sử dụng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ thú y để tránh viêm nhiễm.
- Kinh nghiệm dân gian: Có thể bôi vôi vào vết thương hở để giúp vết thương lành nhanh chóng và ngăn ngừa viêm nhiễm, theo phương pháp truyền thống.
7. Chấn thương do va đập hoặc té ngã
- Nghỉ ngơi và chăm sóc: Đảm bảo gà không di chuyển quá mức và được nghỉ ngơi để phục hồi. Nếu có chấn thương nặng, cần điều trị y tế để giảm đau và kiểm tra tình trạng xương khớp.
- Cải thiện môi trường sống: Đảm bảo sàn chuồng không trơn trượt và không có vật nhọn gây thương tích cho gà. Điều này giúp gà không bị chấn thương khi di chuyển trong chuồng.
Ngoài ra việc điều trị gà bị què chân cần phải xác định đúng nguyên nhân và áp dụng các biện pháp chữa trị phù hợp. Đồng thời, việc duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng và cải thiện môi trường chăn nuôi sẽ giúp phòng ngừa và hạn chế các bệnh lý gây què chân ở gà.
Biện pháp phòng ngừa gà bị què chân
Để phòng ngừa gà bị què chân, việc cung cấp đầy đủ dinh dưỡng là điều quan trọng hàng đầu. Cần bổ sung Canxi, Mangan, Vitamin D3 và các vitamin khác để hỗ trợ sự phát triển xương, đặc biệt trong giai đoạn gà con và gà mái đẻ trứng. Ngoài ra, chăn nuôi hợp lý, đảm bảo môi trường chuồng trại thông thoáng và giảm độ ẩm cũng giúp ngăn ngừa các bệnh về chân như viêm da, loét bàn chân.
Vệ sinh chuồng trại thường xuyên để tránh lây lan bệnh tật. Tiêm vắc xin Marek cho gà con từ 1 ngày tuổi là biện pháp phòng ngừa hiệu quả bệnh Marek, nguyên nhân chính gây liệt chân ở gà. Ngoài ra, phân loại gà, kiểm tra chất lượng trứng và gà giống sẽ giúp tránh tình trạng bại liệt do ấp nở kém. Đảm bảo bổ sung men sống, Biotin và các chất điện giải trong khẩu phần ăn cũng góp phần duy trì sức khỏe xương khớp cho gà. Thực hiện những biện pháp này sẽ giúp hạn chế tình trạng gà bị què chân và nâng cao hiệu quả chăn nuôi.
Hy vọng qua bài viết này, bà con đã hiểu rõ hơn về những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng gà bị què chân, từ những yếu tố dinh dưỡng thiếu hụt đến các bệnh lý thường gặp. Với những kiến thức đã được trang bị, việc chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ giúp bà con bảo vệ sức khỏe đàn gà, nâng cao hiệu quả chăn nuôi.
Phó phòng Marketing
Thạc Sĩ, Bác Sĩ Thú Y (Trường Nông Lâm TP.HCM), Có hơn 6 năm kinh nghiệm trong ngành chăn nuôi