Bệnh lepto ở lợn: triệu chứng, cách điều trị và vacxin phòng bệnh
Bệnh leptospira hay còn gọi là bệnh lợn nghệ, là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng đối với ngành chăn nuôi lợn. Bệnh lây lan nhanh chóng, gây tỷ lệ chết cao và ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất. Cùng với Thái Bình Dương đi sâu vào để tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả bằng vaccine, nhằm trang bị cho người chăn nuôi những kiến thức cần thiết để bảo vệ đàn lợn của mình.
Triệu chứng của bệnh lepto ở lợn
Bệnh Lepto ở lợn có những triệu chứng lâm sàng rõ rệt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của lợn. Các biểu hiện ban đầu thường là sốt cao và bỏ ăn, khiến lợn trở nên mệt mỏi và suy giảm sức khỏe. Sau đó, vàng da và niêm mạc là triệu chứng dễ nhận thấy, cùng với tình trạng tiêu chảy, nước tiểu chuyển từ vàng sang đỏ do xuất huyết niệu quản. Ngoài ra, đối với lợn nái mang thai, bệnh có thể dẫn đến sảy thai hoặc đẻ non, gây tổn thất lớn trong chăn nuôi.
Về bệnh tích, bệnh Lepto gây tổn thương nghiêm trọng đến các cơ quan nội tạng, đặc biệt là gan và thận, gây viêm và hoại tử. Ngoài ra, lợn mắc bệnh có thể xuất hiện xuất huyết dưới da và niêm mạc, với các vết xuất huyết rõ rệt trên da và các cơ quan. Một dấu hiệu khác là tích nước trong các xoang bụng, ngực và các mô liên kết dưới da.
Bệnh Lepto có thể biểu hiện dưới ba thể khác nhau:
- Thể cấp tính: Xuất hiện nhanh chóng, với các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, vàng da và tiêu chảy.
- Thể mãn tính: Thường xảy ra ở lợn trưởng thành, với triệu chứng nhẹ và kéo dài, lợn ăn ít và có dấu hiệu suy giảm sức khỏe dần dần.
- Thể ẩn: Lợn có thể mang mầm bệnh nhưng không có biểu hiện rõ rệt, tuy nhiên vẫn có thể lây lan cho đàn khác hoặc gây nhiễm trùng trong tương lai.
Việc nhận biết sớm các triệu chứng và bệnh tích của bệnh Lepto là rất quan trọng để có phương pháp điều trị kịp thời, giúp giảm thiểu thiệt hại trong đàn lợn.
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh Lepto ở lợn, hay còn gọi là bệnh nghệ, là một bệnh nhiễm trùng do xoắn khuẩn Leptospira spp. gây ra. Đây là một loại vi khuẩn Gram âm, có hình dạng xoắn ốc, có khả năng di chuyển và sinh sống trong cơ thể nhiều loài động vật có vú, không chỉ riêng lợn. Ngoài lợn, Leptospira còn có thể gây bệnh trên các loài vật nuôi khác như trâu, bò, chó, mèo, chuột, và đặc biệt là con người, khiến bệnh trở thành mối nguy hiểm đối với sức khỏe cộng đồng và nghề chăn nuôi.
Vi khuẩn Leptospira chủ yếu được truyền từ lợn bệnh sang các cá thể khác qua nước tiểu. Các vật chủ trung gian chính là chuột, vì chuột có thể mang mầm bệnh trong cơ thể và thải vi khuẩn qua nước tiểu, làm ô nhiễm môi trường xung quanh, đặc biệt là nguồn nước, thức ăn và chuồng trại. Khi các lợn khỏe mạnh tiếp xúc với môi trường ô nhiễm này, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào cơ thể qua các vết xước trên da, niêm mạc miệng hoặc qua đường sinh dục trong trường hợp lợn đực hoặc lợn nái mắc bệnh.
Ngoài ra, bệnh cũng có thể lây lan trực tiếp từ lợn này sang lợn khác qua việc tiếp xúc gần, đặc biệt trong môi trường chăn nuôi đông đúc. Vi khuẩn có thể xâm nhập qua đường tiêu hóa nếu lợn ăn phải thức ăn hoặc uống phải nước bị ô nhiễm từ nước tiểu của lợn hoặc chuột bệnh. Chính vì vậy, các yếu tố như vệ sinh môi trường, kiểm soát chuột, và các biện pháp an toàn sinh học đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và hạn chế sự lây lan của bệnh Lepto trong đàn lợn.
Cách điều trị bệnh lepto ở lợn
Điều trị bệnh Lepto ở lợn cần được thực hiện kịp thời và đúng cách để hạn chế thiệt hại. Đầu tiên, khi phát hiện lợn bị sốt cao, cần sử dụng thuốc hạ sốt như Analgin + C (1ml/10kg thể trọng), tiêm liên tục cho đến khi lợn hết sốt. Tiếp theo, việc sử dụng kháng sinh là rất quan trọng để tiêu diệt vi khuẩn Leptospira. Các loại kháng sinh có thể dùng bao gồm CEF ONE (1ml/20kg thể trọng), tiêm một liều duy nhất, hoặc G-STREPTOMYCIN + PENICILLIN G tiêm trong 3-5 ngày, hoặc G-OXYLIN 30% LA (1ml/15kg thể trọng), tiêm ba mũi cách nhau 72 giờ.
Đồng thời, việc nâng cao sức đề kháng cho lợn là cần thiết, có thể sử dụng GLUCO K-C ĐẶC BIỆT (1ml/7-10kg thể trọng) kết hợp với GATOSAL@100 (1ml/5-10kg thể trọng) trong 3-5 ngày để hỗ trợ quá trình hồi phục. Ngoài ra, việc khử trùng môi trường chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi bằng dung dịch sát trùng như G-OMNICIDE hoặc G-ALDEKOL DES FF là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa mầm bệnh lây lan.
Cuối cùng, cần chú ý điều trị các triệu chứng như tiêu chảy, sưng dịch hoàn ở lợn đực, và đảm bảo cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho lợn trong suốt quá trình điều trị. Việc thực hiện đầy đủ các bước điều trị sẽ giúp lợn phục hồi nhanh chóng và giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong đàn.
Biện pháp phòng bệnh lepto ở lợn
Biện pháp phòng bệnh Lepto ở lợn bao gồm một số chiến lược quan trọng nhằm ngăn ngừa sự lây lan và bảo vệ sức khỏe đàn lợn. Đầu tiên, vệ sinh và tiêu độc là yếu tố tiên quyết. Cần thường xuyên làm sạch chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi bằng các dung dịch sát trùng như POVIDINE-10% để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Nguồn nước uống cũng cần được kiểm tra và đảm bảo không bị ô nhiễm từ chuột hoặc các nguồn khác.
Tiêm phòng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, đặc biệt là với vaccine phòng bệnh Lepto. Lợn cần được tiêm phòng đầy đủ theo lịch trình, tiêm 2 mũi cách nhau từ 7-10 ngày khi lợn đạt 4-6 tuần tuổi, và tiêm nhắc lại định kỳ 6 tháng một lần. Lưu ý khi tiêm phòng, cần tuân thủ đúng quy trình và tiêm cho toàn bộ đàn, kể cả lợn nái và lợn con.
Kiểm soát chuột trong khu vực nuôi là vô cùng quan trọng, vì chuột là vật trung gian truyền bệnh qua nước tiểu. Các biện pháp như diệt chuột, dọn dẹp vệ sinh môi trường xung quanh chuồng trại và kiểm tra các nguồn thực phẩm là cần thiết để ngăn ngừa sự xâm nhập của vi khuẩn Leptospira.
Ngoài ra, cách ly lợn mới mua trong khoảng thời gian nhất định trước khi đưa vào đàn cũng giúp ngăn ngừa việc lây lan bệnh từ lợn chưa rõ nguồn gốc. Cuối cùng, việc giám sát sức khỏe đàn lợn định kỳ, kiểm tra các triệu chứng bất thường và xử lý kịp thời sẽ giúp phát hiện sớm bệnh Lepto, từ đó giảm thiểu thiệt hại cho đàn.
Đặt mua sản phẩm thiết bị chăn nuôi heo
Trên đây hy vọng đã cung cấp những thông tin chi tiết về bệnh lepto ở lợn. Để bảo vệ đàn lợn của mình, người chăn nuôi cần chủ động tiêm phòng đầy đủ, thường xuyên kiểm tra sức khỏe đàn và sát trùng chuồng trại. Thái Bình Dương tin rằng với những kiến thức này, bà con sẽ có thể phòng ngừa hiệu quả bệnh lepto, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm chăn nuôi.
Phó phòng Marketing
Thạc Sĩ, Bác Sĩ Thú Y (Trường Nông Lâm TP.HCM), Có hơn 6 năm kinh nghiệm trong ngành chăn nuôi