Bại liệt ở ngan là nỗi lo thường gặp trong chăn nuôi, khiến đàn mất cân đối, giảm sức khỏe và năng suất. Nguyên nhân có thể do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc thiếu hụt dinh dưỡng, kết hợp với điều kiện chuồng trại chưa phù hợp.
Vậy làm sao để nhận biết sớm và chữa trị ngan bị bại liệt nhanh chóng, giúp đàn khỏe mạnh trở lại? Tất cả kinh nghiệm và giải pháp sẽ được Thái Bình Dương chia sẻ chi tiết ngay dưới đây.
Nguyên nhân gây bệnh ngan bị bại liệt
Bệnh bại liệt trên ngan là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động, ăn uống và sinh trưởng của đàn. Nguyên nhân gây bệnh thường đa dạng, bao gồm vi khuẩn, virus, tác nhân ký sinh, yếu tố dinh dưỡng và môi trường nuôi.

1. Các tác nhân vi khuẩn, virus phổ biến
- Vi khuẩn E.coli bại huyết: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây bại liệt ở ngan. Vi khuẩn E.coli tồn tại trong đường ruột của gia cầm khỏe mạnh nhưng có thể phát triển mạnh khi sức đề kháng giảm, xâm nhập qua đường hô hấp, tiêu hóa hoặc vết thương ngoài da, gây viêm huyết, liệt chân và thậm chí chết đột ngột.
- Dịch tả ghép bại huyết: Đây là bệnh nhiễm trùng huyết cấp tính, thường gặp ở ngan con và ngan trưởng thành. Bệnh gây liệt chân, rụt cổ, bỏ ăn, tiêu chảy và tổn thương nội tạng. Vi khuẩn dịch tả thường kết hợp với các vi khuẩn khác, làm bệnh tiến triển nhanh và nguy hiểm hơn.
- Mycoplasma và các tác nhân khác: Mycoplasma, các virus như Newcastle, hoặc các tác nhân ký sinh khác cũng có thể tấn công hệ hô hấp, thần kinh, làm ngan giảm vận động, yếu chân và xuất hiện triệu chứng bại liệt.
2. Điều kiện môi trường thuận lợi cho bệnh phát triển
- Môi trường ẩm ướt, chuồng trại bẩn: Chuồng trại không được vệ sinh, thức ăn và nước uống ô nhiễm tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus phát triển, làm bệnh bùng phát nhanh.
- Stress và sức đề kháng yếu của ngan: Ngan bị stress do thay đổi thức ăn, thời tiết, vận chuyển, hoặc nuôi nhốt quá đông sẽ giảm khả năng miễn dịch, dễ nhiễm bệnh và bị bại liệt.

3. Đường lây nhiễm bệnh
Bệnh bại liệt trên ngan có thể lây qua nhiều đường:
- Đường hô hấp: Hít phải bụi, khí, dịch tiết từ các con bệnh.
- Đường tiêu hóa: Qua thức ăn, nước uống nhiễm vi khuẩn hoặc virus.
- Vết thương ngoài da: Vi khuẩn xâm nhập qua vết trầy xước hoặc các tổn thương trên da, dẫn đến nhiễm trùng và liệt chân.
Hiểu rõ các nguyên nhân và điều kiện thuận lợi giúp bà con chủ động phòng ngừa và đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả, bảo vệ sức khỏe đàn ngan, duy trì năng suất và giảm thiệt hại kinh tế.
Các bài viết có thể quan tâm:
Cách chữa ngan bị bại liệt nhanh khỏi
Bại liệt ở ngan là tình trạng nghiêm trọng, nếu không xử lý kịp thời có thể gây chết hàng loạt và thiệt hại lớn cho trang trại. Việc chữa trị đúng cách, kết hợp chăm sóc và kiểm soát môi trường là chìa khóa giúp ngan hồi phục nhanh chóng.
1. Tách ngan bệnh khỏi đàn
Khi phát hiện ngan bị bại liệt, cần ngay lập tức cách ly những con bệnh ra khỏi đàn khỏe mạnh để hạn chế lây lan. Chuồng cách ly nên đảm bảo thông thoáng, vệ sinh và dễ dàng theo dõi tình trạng sức khỏe của ngan bệnh.

2. Sử dụng thuốc kháng sinh phù hợp
Nguyên nhân bại liệt thường do vi khuẩn như E. coli, Riemerella anatipestifer hoặc kết hợp nhiễm trùng khác. Việc sử dụng kháng sinh kịp thời giúp kiểm soát bệnh và hạn chế biến chứng:
- Doxyxin, Amox, Florfenicol là những lựa chọn phổ biến.
- Nên tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của thú y để đạt hiệu quả cao và tránh kháng thuốc.
3. Vệ sinh chuồng trại và môi trường nuôi
- Chuồng nuôi cần vệ sinh sạch sẽ, khử trùng định kỳ, tránh ẩm ướt và thông thoáng.
- Dụng cụ ăn uống cũng nên được làm sạch và khử trùng thường xuyên để ngăn vi khuẩn, virus phát triển.
- Kiểm soát côn trùng và động vật gây hại là biện pháp phòng ngừa bổ sung hiệu quả.

4. Điều trị triệu chứng và nâng cao sức đề kháng
Ngoài kháng sinh, việc hỗ trợ sức khỏe tổng thể cho ngan giúp quá trình hồi phục nhanh hơn:
- Bổ sung vitamin ADE, B-complex, khoáng chất và điện giải để tăng sức đề kháng.
- Dùng các men tiêu hóa hoặc thuốc bổ gan thận để cải thiện chức năng đường ruột và giảm độc tố.
- Đảm bảo thức ăn giàu năng lượng, giàu đạm, dễ tiêu hóa để ngan có sức khỏe hồi phục tốt.
5. Lưu ý khi sử dụng thuốc và sản phẩm thú y
- Chỉ chọn thuốc thú y có nguồn gốc uy tín, an toàn, ưu tiên các sản phẩm thảo dược hoặc đã được kiểm nghiệm.
- Tham khảo chuyên gia thú y hoặc nhà cung cấp thuốc uy tín trước khi áp dụng bất kỳ phác đồ điều trị nào.
- Không tự ý phối trộn thuốc khi chưa có hướng dẫn để tránh gây hại cho đàn.

Áp dụng đúng 5 bước trên sẽ giúp bà con chữa trị bệnh bại liệt ở ngan nhanh chóng, nâng cao tỷ lệ sống và duy trì năng suất đàn hiệu quả.
Trên đây là những nguyên nhân chính và cách chữa trị hiệu quả bệnh bại liệt ở ngan. Hy vọng với những thông tin chi tiết này, bạn có thể nhận biết sớm và có phương án xử lý kịp thời để bảo vệ đàn ngan của mình. Hãy nhớ rằng, việc chủ động phòng bệnh qua tiêm vắc xin và vệ sinh chuồng trại luôn là biện pháp tối ưu nhất để đảm bảo đàn ngan khỏe mạnh.

Phó phòng Marketing
Thạc Sĩ, Bác Sĩ Thú Y (Trường Nông Lâm TP.HCM), Có hơn 6 năm kinh nghiệm trong ngành chăn nuôi