12 đặc tính của chim Trĩ cần hiểu rõ để nâng cao hiệu quả chăn nuôi

Hiểu rõ tập tính của chim trĩ là điều quan trọng để nuôi chúng một cách hiệu quả. Tập tính là những thói quen tự nhiên của loài vật, và thay đổi chúng là điều khá khó khăn. Do đó, để thành công trong việc nuôi chim trĩ, chúng ta cần nghiên cứu kỹ về tập tính của chúng. Nếu chúng ta coi nhẹ việc này, có thể dẫn đến thất bại trong việc nuôi chim trĩ.

Với việc nuôi chim trĩ, một giống chim kiểng đẹp và quý hiếm, chúng ta càng cần tìm hiểu sâu hơn về tập tính sống của chúng. Chúng ta cần hiểu môi trường sống lý tưởng cho chim trĩ, thức ăn mà chúng ưa thích, và cách nuôi dưỡng con trĩ để đạt được kết quả tốt. Vào những năm đầu thập niên 60 của thế kỷ trước, khi chưa có tài liệu hướng dẫn, nhiều người đã gặp thất bại trong việc nuôi chim trĩ ở Sài Gòn. Điều này khiến cho phong trào nuôi chim trĩ không kéo dài được.

Tuy nhiên, thực tế là nuôi chim trĩ không khó và nghề nuôi chim trĩ mang lại nhiều lợi ích lớn. Khi ta hiểu rõ tập tính của chúng, ta có thể dễ dàng thuần hoá chim trĩ. Dưới đây là một số tập tính của chim trĩ mà ta cần lưu ý:

1. Nuôi nhốt chim trĩ

Dù chúng có thể thích nghi với môi trường chật hẹp, ta vẫn phải nuôi nhốt chúng. Nếu để chúng tự do bay ra ngoài, chúng có thể bay mất. Chuồng hoặc lồng nuôi chim trĩ cần đủ rộng và đủ cao để chúng có không gian di chuyển và tránh bị vướng víu.

Ngoài ra, ta cần lưu ý rằng mặc dù chim trĩ là chim, nhưng kích thước cơ thể của chúng lớn như con gà Tàu trưởng thành và đuôi của chúng có thể dài từ 40 đến 80cm, tùy thuộc vào giống chim.

2. Chịu sống trong môi trường chật hẹp

Trĩ là loài chim trời sống trong rừng sâu núi cao. Mặc dù chúng có tầm bay không cao, nhưng thích sống trong không gian rộng lớn. Tuy nhiên, khi nuôi trong chuồng nhỏ, chúng dễ dàng thích nghi với môi trường chật hẹp. Dù ban đầu có thể thấy sợ hãi, nhưng chúng sẽ dần chấp nhận sống trong môi trường nhỏ hẹp và không cố gắng thoát khỏi nó.

3. Trĩ nhỏ thích sống thành bầy đàn

Trong tự nhiên, trĩ trống và trĩ mái vẫn sống chung thành những bầy nhỏ gồm năm hoặc mười con trĩ. Khi nuôi trong môi trường nhốt, chúng ta có thể nuôi trĩ con và trĩ lứa cùng một nhóm trong một chuồng lớn. Điều này giúp chúng cạnh tranh lẫn nhau trong việc ăn uống và phát triển nhanh hơn.

4. Thích ngủ trên cao

Chim trĩ có thói quen tìm mồi trên mặt đất, nhưng lại thích ngủ trên cây. Ngay cả chim trĩ mái cũng có thể ngủ trên cao. Vì vậy, khi chuẩn bị chuồng nuôi chim trĩ, chúng ta cần tạo ra một nơi cao từ 1,5 đến 2m để chúng có thể đậu khi ngủ. Một giàn nhỏ có thể được bắt ngang hoặc dọc gần nóc chuồng, với khoảng cách tối thiểu 50cm từ nóc chuồng và khoảng cách 80cm từ vách chuồng. Khi có đủ không gian như vậy, chim trĩ có thể bay lên và bay xuống một cách dễ dàng để tìm nơi ngủ mà không gãy lông đuôi.

Điều quan trọng là phải trù liệu trước để đảm bảo có đủ chỗ cho chim trĩ đậu khi ngủ. Nếu không đủ chỗ, chúng có thể bay lên và xuống nhiều lần hoặc chen lấn vào nhau, gây không ổn định cho các cá thể khác.

5. Chim trĩ là giống đa thê

Giống như nhiều loài vật khác, chim trĩ cũng có khả năng sinh sản đa thê. Trong tự nhiên, chúng thường có một trống cặp kè với vài ba trĩ mái để đi kiếm ăn trong mùa sinh sản. Trong môi trường nuôi, chúng ta cũng có thể ghép cặp một trống với vài trĩ mái để sinh sản. Nếu có đủ trống, nên ghép chung một trống và một mái trong cùng một chuồng để đảm bảo việc đẻ trứng thành công hơn.

Thông qua việc hiểu rõ tập tính của chim trĩ và cung cấp môi trường nuôi phù hợp, chúng ta sẽ có khả năng nuôi chim trĩ thành công và tận hưởng những lợi ích mà chúng mang lại.

6. Nuôi trĩ trống lứa tuổi sinh sản riêng

Tính cách của trĩ trống thay đổi trong mùa sinh sản. Trong thời gian này, trĩ trống thường trở nên hung hăng và ghen tức, dẫn đến sự xô đẩy, cắn mổ và đấu đá. Do đó, trong mùa sinh sản (từ tháng tư đến tháng mười hàng năm), ta nên nuôi trĩ trống riêng, mỗi con trong một ngăn chuồng riêng, trừ khi có đủ trống để ghép cặp với các trĩ mái.

7. Nuôi nhốt, trĩ mái không ấp trứng

Trong tự nhiên, trĩ mái sẽ ấp trứng mà chúng đẻ và ở lại trong ổ cho đến khi những con trĩ con nở và trưởng thành. Tuy nhiên, khi nuôi trong chuồng, phần lớn trĩ mái không muốn vào ổ để ấp trứng mà thường đẻ ở bất kỳ nơi nào trong chuồng. Ngay cả khi ta tập trung đặt trứng vào ổ, chúng cũng không hứng thú để nằm ấp. (Có thể đặt ổ trứng trong một góc khuất trong chuồng, xa tầm nhìn của mọi người và đồ vật, để trĩ mái cảm thấy an tâm hơn khi vào ổ ấp trứng hay không?)

Số lượng trứng của trĩ mái trong năm: Trong tự nhiên, mùa sinh sản của trĩ kéo dài từ tháng tư đến tháng mười. Mỗi mùa sinh sản, một trĩ mái chỉ đẻ một lứa trứng, thường từ 10 đến 15 trứng. Tuy nhiên, khi nuôi chim trĩ trong chuồng và cho chúng ăn cám hỗn hợp của gà đẻ công nghiệp, một trĩ mái có thể đẻ ba hoặc bốn lứa trứng, mỗi lứa từ vài mươi trứng … Tuy nhiên, hãy nhớ rằng trĩ sống tự nhiên còn lo việc ấp trứng và nuôi con, trong khi trĩ nuôi chuồng chỉ là “máy đẻ”.

8. Ổ chim trĩ nên đặt sát nền chuồng

Trong tự nhiên, trĩ mái xây ổ ngay trên mặt đất. Chúng thường chọn vị trí đất trũng sâu, giống như một cái rổ nhỏ. Để làm ổ, chúng cần có tàng cây rậm rạp che chắn. Ổ chim trĩ bịt kín với lá khô, và lớp trên cùng thường là lông trĩ mẹ đã rụt ra để làm nền cho trứng. Khi nuôi chim trĩ trong chuồng, ta cũng nên sử dụng rổ nhỏ, thùng nhỏ hoặc thùng cạc, bên trong được lót bằng rơm hoặc cỏ khô. Hãy đặt ổ gần mặt đất ở một góc thuận tiện trong chuồng để trĩ mái có thể vào đẻ một cách dễ dàng.

9. Trĩ con rất khó nuôi

Chim trĩ con khi vừa mới nở ra khỏi vỏ chỉ nhỏ bằng con gà tre sơ sinh và cực kỳ yếu. Chúng có lớp lông tơ màu xám tro giống như lông chim cút con. Nếu không được trĩ mẹ nuôi kỹ trong sáu tuần đầu đời, chúng sẽ dễ chết. Khi nuôi chim trĩ con bằng máy, ta cần phải đặt chúng trong một lồng ấp có nhiệt độ phù hợp và nuôi trong nhiều tuần để đạt được kết quả tốt.

10. Thích tắm cát

Tương tự như nhiều loài chim khác, chim trĩ cũng thích tắm cát. Trong những ngày nắng nóng, chim trĩ trong tự nhiên sẽ tìm đến những khu vực có cát hoặc đất bụi để lăn vào đó, sau đó lăn qua lại nhiều lần trước khi đứng dậy và rung bộ lông để loại bỏ bụi cát dính trên lông. Sau khi tắm cát, chim trĩ trông tươi tắn hơn, năng động hơn. Điều này dễ hiểu vì qua việc tắm cát, chúng đã làm sạch những ký sinh trùng như ve, bọ chét và côn trùng nhỏ khác đã bám vào lông để hút máu.

11. Trĩ trống tự tìm lãnh địa riêng

Trước khi mùa sinh sản đến và ngay cả khi trĩ trống và trĩ mái chưa bắt đầu hình thành cặp đôi, mỗi con trĩ trống đã tự tìm một vùng đất riêng để xây dựng lãnh địa của mình và thu hút sự chú ý của những con trĩ mái đang trong giai đoạn sinh sản. Trong mùa sinh sản, trĩ trống trở nên rất tích cực trong việc gáy. Tiếng gáy của chúng mang ý nghĩa đặc biệt, không chỉ để gợi quyến rũ trĩ mái mà còn để đe dọa những con chim khác có ý định chiếm đoạt lãnh thổ của chúng. Đôi khi, ta có thể thấy trĩ trống bay lên cao và quay vòng trên lãnh thổ của mình để đuổi những con trĩ trống lạ mà cố tình xâm phạm vùng đất của chúng, ngay cả khi chỉ là để tìm kiếm thức ăn và nước uống.

12. Tính ăn tạp

Như đã biết, chim trĩ trong tự nhiên có thói quen ăn tạp và tìm kiếm thức ăn tùy thuộc vào mùa. Vào mùa xuân, chúng chủ yếu ăn các loại rau non và chồi cây. Trong mùa hè và mùa thu, thức ăn của chúng chủ yếu là các loại động vật nhỏ, côn trùng và sau đó là trái cây và hạt. Khi nuôi trĩ trong chuồng, ta có thể cho chúng ăn lúa, cám gà đẻ công nghiệp, rau cỏ và chúng không từ chối.